Dert Etme
Şiir: Alice Nahon
Çeviri: Süvari Öztürk
Dert etme!
Hiç dert etme sen, iyidir…
Ve sorma çocuk, nedendir
Hüznün sevinci örtmesi.
Bazen iyidir, her zevkte
Bir gölgenin görünmesi.
Her çiçekte bir gözyaşı,
Her güneşin bir batışı,
Ve her bir günün ardından
Akşamının belirmesi.
Hiç dert etme sen, iyidir…
Yakıp kavurunca güneş,
Ay ışığının huzurla
Takatsiz kalmış varlığın
Üzerine serilmesi.
Ve ara sıra şefkatle,
Ağır, basık gökyüzünün
Yakınmayan canlar için
Birkaç damla yaş dökmesi.
Hiç dert etme sen, iyidir…
Küçük yaşamlar uğruna
Verilen büyük kavgadan
Yorgun düşen insanların
Sedirine çekilmesi.
Her gece olduğu gibi
Uykulu gözler süzülüp
Güzelliklerin can bulup
Acının sona ermesi.
Batı Avrupa edebiyatını eğitimim süresince çok okudum, araştırdım ve inceledim. Kendimi hangi şairin mısralarında bulduğumu sorarsanız, ilk aklıma gelen isimlerden biri mutlaka Alice Nahon olur. İnsanı, doğayı ve hayatı sevmek ve sevgiyi yaşatıp, nefreti yok etmek. Güzel değerler bunlar…
Fakat, daha önceki çevirilerimde de okuduğunuz üzere, “Sorguya çek yüreğini”, “Hiç sevgiden bahsettin mi sevgisizlere?”, “Kollarını doladın mı bir yalnızın boynuna”, “Başını eğme”, “Daha boy vereceksin” diyen Alice Nahon’u, bu şiirinde ben biraz karamsar ve kabuğuna çekilmiş buldum.
Tasalanmamak, dert etmemek ve soğuk kanlı olmak iyidir elbette, ama bu şiirin daha ilk satırlarında geçen “Sorma çocuk nedendir” ifadesini ben şahsen içselleştiremedim.
Ey çocuk, Alice Nahon gibi sev insanı, sev hayatı, yaşat sevgiyi, yok et nefreti.
Ama, ruhunun bir köşesinde ‘Venceremos’ diye haykıran bir Victor Jara hep göz kırpsın sana.
Bence konuş ey çocuk, sorgula, yer yer haykır, gayret et, mücadele et ve diren.
Kimsenin sevincini hüzne boğmasına ve kimsenin mutluluğuna gölge düşürmesine müsaade etme, diren.
Güneş yakacak elbet, gece üşütecek belki. Boş verip gökten yağacak üç beş damla yaşı bekleme. Çalış, gayret et, mücadele et ve sonra güven.
Ve yine sen ey çocuk, küçük yaşamlar için büyük kavga verip, yorgun argın çekilme sedirine. Büyük hayaller kur ve büyük kavga ver. Hayallerinin büyüklüğü ve güzelliği takat olacaktır sana, fer olacaktır. Güzelliklerin can bulması ve acının sona ermesi, bu şiirin ifadelerindeki gibi, uykuda ve rüyada değil, bu azim, gayret ve mücadelenin sonucunda hayatının tam ortasında, güpegündüz bulacaktır seni…
Şiir: ‘t Is Goê
Kitap: Op Zachte Vooizekens
Yayınlandığı Yıl: 1923
Şiir: Alice Nahon
Çeviri ve Yazı: Süvari Öztürk
Fotoğraf: Ahmet Bozkuş